18 november - afl. 9: Beeldhouwen door de Roer
Locaties die te zien zijn in deze aflevering:
- Roer
- Turfkoelen
- Leropperveld
- Notenlaan
- Basiliek St. Odiliënberg
Wat gaan we in deze aflevering zien?
In deze aflevering zijn we in Midden-Limburg en volgen we het Roerdal. Het Leropperveld is een uitgestrekt glooiend landschap waar de Roer door meandert. Het agrarisch gebied met hier en daar bebossing treffen we aan in de omgeving van St. Odiliënberg. De Turfkoelen is een ven in een oude Roermeander ten oosten van Herkenbosch. Dit natuurgebied met vennen en bebossing is eigendom van Stichting het Limburgs Landschap en is vrij toegankelijk op wegen en paden.
Het Roerdal is uiteraard een lagergelegen gebied waarin de Roer fraai meandert. Een glooiend en afwisselend landschap met akkers, weilanden, houtwallen en kleine bossen. De Roer heeft een groot deel van het landschap in Midden-Limburg gevormd. Landschapshistoricus Maurice geeft hierbij verdere uitleg en geeft aan dat er meerdere mogelijkheden zijn die betrekking hebben op de naamgeving van Roermond.
Het Roerdal is bijvoorbeeld bij uitstek een gebied waar je kan zien hoe een rivier zijn hele wijdere omgeving (uitstijgend boven zijn directe dal) heeft mede gevormd. Bovendien zie je hier op een aantal plekken uitstekend hoe markante punten in het landschap hebben gediend als vestigingsplek voor de mens, tijdelijk (jagers-verzamelaars) of permanent, bijv. Roermond en Sint-Odiliënberg. - Maurice Paulissen, Landschapshistoricus
Langs de Roer zijn belangrijke bandkeramische vondsten gedaan. Archeoloog Rob Paulussen vertelt over de belangrijke functie van de Roer in die tijd. Het vee vanuit de Zuid-Limburgse plateaus werd door bandkeramische veehouders ook wel naar deze streek gedreven om er te grazen. De rivier leverde niet alleen drinkwater, maar was ook belangrijk voor de visvangst.
Het Leropperveld kent een rijke geschiedenis. Dat blijkt uit de vuurstenen werktuigen die er gevonden zijn. Rond boerderij de Mortelshof ligt een grote oppervlakte natuurlijk beheerde akkers. De fraaie notenlaan werd in de tweede wereldoorlog gekapt. Landschapshistoricus Maurice geeft de verklaring. Het notenhout werd gebruikt om er geweerkolven van te maken. Stichting Het Limburgs Landschap heeft zo’n tien jaar geleden op dezelfde plaats nieuwe notenbomen geplant. En al duurt het nog jaren voordat de bomen van de notenlaan weer majestueuze bomen zijn, het begin is er. Ook dit is herstel van cultureel erfgoed.
Met de Roer mee arriveren we hier in St. Odiliënberg, met in de verte boven op een heuvel al zichtbaar de bekende basiliek. De basiliek kent een rijke geschiedenis. In het Limburgs museum in Venlo laat conservator Benoît Mater ons een gouden reliek zien die gevonden is in het zand bij de basiliek na het bombardement in 1945.
We zien ook een Romeins altaar dat werd hergebruikt in de 8e en 9e eeuw als bouwmateriaal.
Het Roerdal, een mix van natuur, cultuur en historie. Meer dan de moeite waard!
Tip!:
Neem een bezoek aan het Roerstreekmuseum. De leden van de Heemkunde Vereniging Roerstreek in St. Odiliënberg hebben al hun archeologische vondsten bij elkaar gebracht en zo ontstond het Roerstreekmuseum. In dit museum (klein maar fijn) wordt het complete verhaal van de bewoningsgeschiedenis van de streek verteld.
https://www.roerstreekmuseum.n...
Meer weten over de Basiliek in St. Odiliënberg? Kijk op:
http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/558
Lees ook:
“Kunst en cultuur van 800 tot in de vroege dertiende eeuw” door Elizabeth den Hartog in Limburg. Een Geschiedenis, p. 285-304.
En vergeet onze excursie niet op zaterdag 24 november!
Voor inschrijving en meer info over deze landschapsexcursie, klik hier >>
