Op vrijdag 24 augustus werd in Meerssen het Jaarboek 2017 van LGOG gepubliceerd. Een van de aanwezigen was Hans Moleman, die op Thuis in Maastricht een verslag plaatste, waarin de nadruk ligt op de lezing over Edmond Regout (klik hier). Met diens toestemming publiceren we het verslag ook hier.

Rattlesnake Ed

“Ik poets nooit mijn laarzen. Om ze glanzend te krijgen, zou ik ze zelf moeten poetsen. Het zijn alleen negers in Amerika die het poetsen van schoenen zouden aannemen. Omdat het strijken van wasgoed bijna uitsluitend wordt gedaan door Chinezen en ik een van deze goede gele mannen woonachtig in Glendive kan missen, doe ik zoals alle cowboys en was ik zelf mijn wasgoed in de ‘creek’.

Was getekend: Rattlesnake Ed, ofwel Edmond Regout.

De kleinzoon van aardewerkfabrikant Petrus Regout was in zijn jonge jaren een van de schaarse wereldreizigers uit Maastricht. In 1895 ondernam de rijkeluiszoon, 25 jaar oud en geboren op landgoed Vaeshartelt, zijn eerste grote reis. Vijf maanden lang verwisselde hij Limburg voor Montana in de VS, waar hij bij een vriend van de familie op de ranch werkte.

In het nieuwe Jaarboek van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap worden de avonturen van Rattlesnake Ed uitvoerig beschreven. Het stevige boekwerk, bij de echte liefhebbers beter bekend als de Publications de la Societe Royale Historique et Archeologique dans le Limbourg, wijdt er ruim zeventig van de 350 pagina’s aan.

Vrijdagavond werd het in de Erfgoedzaal bij het gemeentehuis aan de Markt in Meerssen gepresenteerd, waar Rolf Hackeng van het Regionaal Historisch Centrum Limburg vertelde over de avonturen van cowboy Ed. Gevolgd door een bijzonder bezoek aan de grote -ruim honderd graven- grafkelder van de familie Regout naast de kerk op de Markt. Want daar ligt ook Ed, die in 1926 al op 55-jarige leeftijd in Itteren overleed.

Rentenier

Hij was al op jonge leeftijd rentenier, als kleinzoon van de omstreden (kinderarbeid) Maastrichtse winkelierszoon-die-het-schopte-tot-grootindustrieel Petrus Regout. Edmond hield van jagen en paardrijden, en op aandrang van zijn vader Gustaaf verkende hij als twintiger de wereld. Een Grand Tour zoals die in gegoede kringen in de loop van de 19e eeuw vaker werd gedaan.

De Regout-telg reisde in een tijdsduur van zeven jaar eerst naar de VS, en daarna naar Nederlands-Indie (Indonesie), Ceylon, Hongkong en Japan. De brieven die hij vanuit den vreemde naar huis schreef bevinden zich in het archief van de familie Regout dat in Maastricht wordt bewaard bij het RHCL, evenals de beide albums met foto’s die hij op reis maakte.

Horseboy

Edmond was een bevoorrecht kind van zijn tijd, met bepaald geen overdosis aan invoelingsvermogen voor andere culturen. Maar hij paste zich goed aan aan het ruige leven op de paardenfokkerij in Montana waar hij maanden verbleef. Het leek hem wel te bevallen om de schone schijn te laten en cowboy onder de horseboys te zijn, leren zijn epistels. Het zijn reisbeschrijvingen die zich ook laten lezen als egodocumenten van een 25-jarig naar een doel in het leven zoekend jongmens uit gefortuneerde kringen.

“Momenteel zou ik weinig zin hebben om te wassen, want het is te koud en te stoffig om mijn wasgoed droog en proper te krijgen. Properheid speelt trouwens een kleine rol in de prairie, waar geen enkele cowboy aan tafel gaat voordat hij zich gekamd heeft en zijn handen gewassen, maar daarentegen dragen zij vuile kleren. Ikzelf heb sinds een maand niet gewisseld van jasje en broek (een broek van een dollar). Wanneer deze broek versleten is, draag ik een andere erover heen, dat is zoals dat hier gebeurt.”

Hustinx

Met de fotoboeken van Edmond Regout is tot op heden in Maastricht weinig gedaan. Voor het LGOG-bestuur is het aanleiding om te zien of er een tentoonstelling in zit, die zou kunnen worden gecombineerd met de beelden -foto’s en film- van een andere reislustige stadsgenoot, Alphons Hustinx (1900-1972). Die maakte in de vorige eeuw reizen door Afrika en Azie samen met Theo Regout (1901-1988), een andere telg uit de aardewerkfamilie. Zo ging het in de jaren dertig met de auto dwars door de Sahara en naar Perzie en Afghanistan.

Andere Maastrichtenaren die als wereldreiziger bekendheid kregen omdat zij hun omzwervingen in woord of beeld vastlegden zijn Lambert van Kleef (1846-1928), de arts en directeur van Calvarienberg, voorloper van het academisch ziekenhuis van Maastricht. Hij reisde tussen 1890 en 1900 naar Noord-Afrika, het Caraibisch gebied, de VS en Canada en maakte daar unieke foto’s, meldt Hackeng in het LGOG-jaarboek. En George Nypels (1885-1977), die in de jaren twintig en dertig als journalist afreisde naar de brandhaarden in Midden-Europa, de Sovjet-Unie, de Balkan en Klein-Azie.