Lezing ‘Molukkers in Venlo-Blerick’

13 juni 2022

20:00 uur

Gemeenschapshuis De Bantuin (Pastoor Kierkelsplein 20, Venlo)

Entree: Leden: gratis. Niet-leden: € 5,00

Op maandag 13 juni organiseert Kring Venlo de lezing Molukkers in Venlo-Blerick door Sjeng Ewalds. Sjeng schreef boeken over de Molukkers in Venray (1994) en de Molukkers in Venlo-Blerick (2008). Hij heeft een speciale interesse in de banden die er bestaan tussen Indië en Nederland en Noord-Limburg in het bijzonder.

De lezing

Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 was de strijd in Nederlands-Indië nog niet voorbij. Nederland wilde geen afstand doen van de koloniën en een oorlog volgde. Pas in december 1949 erkende de Nederlandse regering de Republiek Indonesië. Deze republiek zou bestaan uit een aantal deelrepublieken waar Oost-Indonesië er een van was. Hier liggen ook de Molukken. President Soekarno verklaarde al in februari 1950 dat er een grote Republiek Indonesië moest komen en geen Verenigde Staten van Indonesië. De deelstaat Oost-Indonesië was het hier mee oneens en na bezetting van Celebes door de Indonesische troepen riep men in Ambon op 25 april 1950 de Zuid-Molukse Republiek (Republik Maluku Selatan, RMS) uit. In het najaar van 1950 werd het eiland Ambon bezet en volgde er een guerrillastrijd op het grotere eiland Ceram die duurde tot in het midden van de jaren zestig.

De Molukse KNIL-militairen die op Java gelegerd waren in afwachting van demobilisatie, konden nu niet terug naar de Molukken omdat de Indonesiërs dit niet wilden uit angst dat zij zich zouden aansluiten bij het RMS-leger. De Molukkers weigerden op Java te demobiliseren: men mocht demobiliseren op de plaats van keuze en dat was voor hen Ambon. Na diverse rechtszaken werden zij uiteindelijk, tussen maart en juni 1951 met een dienstbevel naar Nederland verscheept. Het betrof 3500 KNIL-militairen met hun gezinnen, in totaal 12.000 personen. Hun verblijf zou maar tijdelijk zijn en ze werden ondergebracht in allerlei barakkenkampen. Bij aankomst in Nederland volgde onverwacht ontslag uit militaire dienst. Voor de meeste Molukkers werd het verblijf in Nederland er een voor altijd.

In september 1953 vestigden zich een groep Molukkers in Blerick, in de lege barakken die gelegen waren tussen de Frederik-Hendrikkazerne en de Maas, aan de Horsterweg. Het waren nissenhutten die direct na de oorlog gebouwd waren door de DUW (Dienst Uitvoerende Werken) en gebruikt waren voor mannen die meehielpen aan de wederopbouw van Blerick en Venlo. In 1960 werden de nissenhutten vervangen door houten barakken. In totaal kwamen er ongeveer 150 personen naar Blerick: 28 gezinnen en 16 vrijgezellen. In 1965 was hun aantal door huwelijken en geboorten toegenomen tot 225. In 1967 werden de meeste gezinnen en vrijgezellen gehuisvest in Venlo-Zuid, in de Zwanenstraat en de Albatrosstraat.

Voor de pauze komt de Nederlandse aanwezigheid in Nederlands-Indië en de Molukken, het KNIL en de rol van de Ambonezen hierbij aan de orde. Na de pauze zal de spreker het leven en de ontwikkelingen in de woonoorden toelichten met speciale aandacht voor Blerick-Venlo.

De volledige uitnodiging is hier te vinden.