Lezing door Sjeng Ewalds: Molukkers in Roermond

6 oktober 2025

19:30 uur

Het Witte Kerkje, Voorstad St Jacob Roermond

Entree: leden gratis; niet-leden € 5,-

U bent van harte uitgenodigd voor de door het LGOG Kringbestuur in samenwerking met de Stichting Rura georganiseerde lezing met als titel “Molukkers in Roermond” op maandag 6 oktober.

Lezing
In juni 1951 streek er een groep Molukkers neer in Roermond. Op 22 juni 1951 kwam de Kota Inten aan in de haven van Rotterdam. Voor 10 gezinnen, 64 personen, was Roermond de bestemming. Er waren al iets eerder 4 gezinnen met 20 personen in het kamp gehuisvest. Dat is nu dus ruim 74 jaar geleden. Zij vestigden zich in de lege barakken die gelegen waren langs de Maas bij de Ernst Casemir Kazerne. Het waren nissenhutten die direct na de oorlog gebouwd waren door de DUW (Dienst Uitvoerende Werken) en gebruikt waren voor mannen die meehielpen aan de wederopbouw van Roermond. Op 28 juli 1965 vertrokken de laatste 12 gezinnen en 2 vrijgezellen naar Alphen aan de Rijn.

Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945, nu 80 jaar geleden, was de strijd in Indië nog niet voorbij. Nederland wilde nog geen afstand doen van Indië en een oorlog volgde. Pas in december 1949 erkende de Nederlandse regering de Republiek Indonesië. Deze republiek zou bestaan uit een aantal deelrepublieken waar Oost-Indonesië er een van was. Hier liggen ook de Molukken. Sukarno verklaarde al in februari 1950 dat er een grote Republiek Indonesië moest komen en geen verenigde Staten van Indonesië. De deelstaat Oost-Indonesië was het hier niet mee eens en na bezetting van Celebes door de Indonesische troepen riep men in Ambon op 25 april 1950 de Zuid-Molukse Republiek (Republik Maluku Selatan, RMS) uit. In het najaar van 1950 werd Ambon bezet en volgde er een guerrilla op het grotere eiland Ceram die duurde tot in het midden van de jaren zestig.

De Molukse KNIL-militairen die op Java gelegerd waren in afwachting van demobilisatie, konden nu niet meer terug naar de Molukken. De Indonesiërs wilden niet dat zij naar Ambon zouden gaan omdat ze zich dan zouden aansluiten bij het RMS-leger.

De Molukkers weigerden op Java te demobiliseren want men mocht demobiliseren op de plaats van keuze en dat was Ambon. Na diverse rechtszaken werden zij uiteindelijk, tussen maart en juni 1951, met een dienstbevel naar Nederland verscheept. Het betrof 3500 KNIL militairen met hun gezinnen, in totaal 12.500 personen. Hun verblijf zou maar tijdelijk zijn en ze werden ondergebracht in allerlei barakkenkampen. Bij aankomst in Nederland volgde ontslag uit militaire dienst. Voor de meeste Molukkers werd het een verblijf in Nederland voor altijd.

Voor de pauze komt de Nederlandse aanwezigheid in Indië en de Molukken, het KNIL en de rol van de Ambonezen hierbij aan de orde. Na de pauze zal de spreker het leven en de ontwikkelingen in de woonoorden toelichten met speciale aandacht voor Roermond.

De spreker
Deze lezing wordt verzorgd door Sjeng Ewalds. Sjeng Ewalds werd in 1951 geboren in Tegelen en ging in Venlo naar de Rijks-HBS. Na zijn studie Geneeskunde in Nijmegen vestigde hij zich in 1979 in Venray. Hij is actief bij het LGOG in Venray en de Heemkunde Kring in Tegelen. Hij heeft boekjes geschreven over Molukkers in Venray (1994) en Molukkers in Venlo-Blerick (2008). Hij heeft een speciale interesse in de banden die er bestaan tussen Indië en Nederland en Noord-Limburg in het bijzonder.

Gelet op de belangstelling voor onze lezingen dient u zich tijdig voorafgaand aan te melden via dit aanmeldformulier

De volledige uitnodiging kunt u hier vinden.