Gluren bij de Buren, ….. Tungelroy
Gesitueerd in een beekdal en omringd door arme zandgronden stuitten we tijdens de voorlaatste dag van juli 2019 tijdens deze editie van “gluren bij de buren” op het lieflijke Tungelroy. Een Midden-Limburgs dorp met een eigen dialekt en een eigen geschiedenis.
Waar de naam Tungelroy vandaan komt is niet bekend. Met de uitgang “roy” zouden we de betekenis voor een deel kunnen richten op het rooien van bossen in de late middeleeuwen, maar in 1472 heette het nog Tongerloe en is er geen sprake van “roy”. Toch weten we dat Tungelroy al heel lang bestaat en tijdens uw bezoek maakt u kennis met zeer oude vondsten.
Daarom gaan we deze avond terug in de tijd. Van een watermolentje langs de Tungelrosche Beek weten we inmiddels dat het er al vóór 1290 stond. Tevens dateert hiervan ook de eerste vermelding van dit dorp in geschriften. Maar ook vóór die tijd liepen er al mensen rond in Tungelroy en omgeving, getuige de vondst van een Romeinse beekbrug in 2005. Volgens deskundigen was dit de eerste keer dat in Nederland een dergelijke brug uit het begin van onze jaartelling is gevonden. In 2015 zijn de archeologische resten van deze Romeinse Brug, die ‘in sito’ bewaard zijn gebleven, aangewezen als beschermd rijksmonument. U maakt kennis met een replica van deze brug, die op korte afstand van de oorspronkelijke brug is gebouwd door inwoners van Tungelroy.
Sinds jaar en dag is Tungelroy een buitenie van de stad Weert. Doordat Tungelroy aan de grens ligt met Stramproy leidde dit vroeger weleens tot twisten tussen de boeren van Tungelroy en Stramproy. Een klein molentje precies op de grens van deze plaatsen was verantwoordelijk voor deze ‘burenruzie’. Enerzijds werden de opbrengsten van het molentje opgeeist door de familie van Horne uit Weert, terwijl de abdis van Thorn volgens hun ook recht hadden op de opbrengst. Stond dit molentje nou op het grondgebied van Weert of Stramproy? Daarnaast leverde het opstuwen van het water in de beek veel problemen op voor de akkers van de boeren in Stramproy; die liepen tot groot ongenoegen van deze boeren onder water!
Maar er is meer! In 1484 was Tungelroy het decor van een heuse veldslag. De grootste vijand van de familie van Horne was de familie van de Marck, die in die tijd grote stukken land in het zuiden had veroverd. Maak kennis met “Het Zwijn van de Ardennen”, zoals Willem van de Marck genoemd werd.
In 2009 was Tungelroy al onderdeel van de Cultuurhistorische zomer. Nu, 10 jaar later, weten we veel meer over dit dorp en zijn we ook in staat een aantal prachtige verhalen te vertellen. Wat dacht u van het verhaal over de moord (was het wel moord?) op een schaapsherder in 1719 of het bijzondere verhaal van de familie Souts op boerderij Baeten.
Kortom, komen gluren!
Bekijk hier het volledige programma van de Cultuurhistorische Zomer 2019 van Kring Weert >>
Vorige activiteit | Volgende activiteit