Wilhelmus Lindanus als inquisiteur en bisschop (Maaslandse Monografieën 5)

Wilhelmus Lindanus, de eerste bisschop van Roermond, geldt in de vaderlandse geschiedschrijving terecht als de bekwaamste van de Noord-Nederlandse bisschoppen in de zestiende eeuw. Minder bekend van hem is, dat hij ook de laatste inquisiteur van Holland is geweest. Zijn berichten over de godsdienstige toestand van dat gewest kort voor het uitbreken van de opstand en zijn invloed op Filips II hebben daarom een bijzondere betekenis. In 1563 tot bisschop gewijd, kon hij door het verzet van de stad Roermond eerst na de komst van Alva worden geïnstalleerd. In deze belangrijke functie ontplooide Lindanus een grote activiteit en toonde hij een voorbeeldige ijver bij het uitvoeren van de Trentse hervormingsdecreten. In de persoonlijk zorg voor de vele noden van zijn kudde evolueerde Lindanus zich tot ware pastor. Daarbij waren de omstandigheden, waaronder hij moest werken, uitzonderlijk moeilijk. Zijn diocees was sterk verbrokkeld en grensde aan gebieden, waar grote godsdienstvrijheid heerste, zodat het voortdurend blootstond aan infiltratie van het protestantisme. Bovendien werd het Maasdal meerdere malen door de oorlog geteisterd en door rondtrekkende troepen geplunderd. In 1576 was Lindanus gedwongen uit te wijken voor de afpersingen van het muitende garnizoen van Roermond. In de burgeroorlog, die op de Pacificatie van Gent volgde, geraakte de bisschop voor lange jaren gescheiden van zijn diocees en nam zijn levensloop een andere wending. Met deze vlucht wordt dit eerst deel van zijn biografie besloten. In deze studie werd de bestaande literatuur over Lindanus verwerkt, maar als grondslag dienden voornamelijk eigentijdse documenten. Doordat het bisschoppelijk archief van Roermond in 1665 door brand vernietigd werd, moest in bepaalde gevallen een beroep worden gedaan op Latijnse monografie, welke A. Havensius in 1609 aan Roermonds eerst en grootste bisschop wijdde.

Voor meer informatie, zie http://www.shclimburg.nl/maasl...

Hier vindt u tevens een overzicht van alle edities van de Maaslandse Monografieën én kunt u edities bestellen.

Dr. P. Th. van Beuningen

1966

Assen