Toneel en theater in Limburg (Maaslandse Monografieën 23)

Met moeizaam en tijdrovend speurwerk wist de auteur uit archieven, annonces en berichten in kranten een grote hoeveelheid zeer interessante gegevens over het toneellevel in Limburg in de 19e eeuw te vergaren. Hij ontdekte, dat omstreeks het midden van de eeuw een aantal toneelschrijvers op de plaatselijke situaties geënte stukken begonnen te schrijven, die door amateurgezelschappen opgevoerd tot een langdurig gekrakeel tussen Liberalen en Klerikalen leidden. Zo leverde het theatergebeuren spoedig een afspiegeling van het maatschappelijk leven in Limburg op. Het aantal voorstellingen groeide van jaar tot jaar. Overal in de provincie rezen de gezelschappen als paddenstoelen uit de grond. Na een groot gedeelte van de 19e eeuw op het Frans theaterleven georiënteerd te zijn geweest maakte Limburg eerst in het begin van de 20e eeuw kennis met het Noord-Nederlandse toneelgebeuren. Vooral in het Openluchttheater te Valkenburg - de enige gelegenheid waar ook de Katholieke geestelijken de voorstellingen mochten bezoeken - werden na 1916 jaarlijks in de zomermaanden honderden voorstellingen gegeven, die een representatief beeld gaven van het Noord én het Zuid Nederlands toneelleven.

Tussen de beide wereldoorlogen overheerste het toneel met een christelijk karakter. Bij allerlei gelegenheden werden godsdienstige stukken opgevoerd, die dikwijls voor die gelegenheid door lokale toneelschrijvers werden vervaardigd. Zelfs de beroepsgezelschappen uit 'het Westen' spanden zich in die jaren tot het uiterste in, m stukken te spelen, die 'voor het Zuiden' geschikt waren.

En de veranderende maatschappelijke situatie én de concurrentie die het toneel na de tweede wereldoorlog van film en televisie ging ondervinden, dwongen de gezelschappen een andere koers te gaan varen.

Men ging samenwerken om, door bundeling van speltechnische kwaliteiten uit meerdere gezelschappen, tot hogere prestaties te geraken. Men streefde ernaar - naast volks en dialecttoneel - ook stukken van klassieke en belangrijke moderne auteurs te brengen. Binnen het kader van het Toernooi der Maasgouwen en het Toernooi der Lage Landen werden de pogingen tot verdere kwalitatieve verbeteringen voortgezet,

Deze ontwikkelingen moesten wel uitlopen op pogingen om te komen tot beroepstoneel in Limburg en professionalisering van de muziek-dramatische kunst, De auteur bespreekt in zijn boek een hele reeks aan initiatieven in die richting. Drie keer scheen er zelfs succes mogelijk. Ruim twintig jaar opereerden in Limburg de Speelgroep Limburg en de Zuid Nederlandse Opera. Acht jaar was er het Groot-Limburgs Toneel, waarin ook Belgisch-Limburgse initiatieven waren ondergebracht. Alle instellingen eindigden hun werkzaamheden echter op dramatische wijze.

Met dit boek een belangrijk stuk informatie toegevoegd aan de zeer schaarse literatuur over het toneel en theaterleven in Limburg.

Voor meer informatie, zie http://www.shclimburg.nl/maasl...

Hier vindt u tevens een overzicht van alle edities van de Maaslandse Monografieën én kunt u edities bestellen.

Harry Schillings

1976

90-232-1451-X geb.

Assen