Symposium ’50 Jaar Mijnsluiting: toen, nu én vooruit kijken… in euregionaal perspectief’
LGOG Sectie Monumenten en Kring Parkstad organiseren op 16 november 2024 het symposium ’50 Jaar Mijnsluiting: toen, nu én vooruit kijken… in euregionaal perspectief’.
Eind van dit jaar is het 50 jaar geleden dat de laatste Nederlandse steenkolenmijn, de ON1 in Heerlen, werd gesloten. In de geschiedenis liggen de wortels van onze identiteit. Omdat geschiedenis nooit af is, moet er ruimte zijn voor uitwisseling van ervaringen en nieuwe inzichten. Daarom organiseren de sectie Monumenten en de kring Parkstad van het LGOG een symposium. De euregionale invalshoek van het programma wordt ingevuld met bijdragen uit België en Duitsland. Zo wordt het ‘hoe verder’ in een breder perspectief geplaatst. Er wordt een boeiend programma geboden met inleidingen gericht op (sociaal-economische) geschiedenis, heden en toekomst, op projecten in de Euregio (Alsdorf, Genk, Blegny) en onderzoeksprojecten ‘Kinderen van de kolonie’ en ‘Trauma van de Laura’. Ter afsluiting een debat, tussendoor muziek en lunch.
In de lunchpauze is er gelegenheid om het gebouw te bezoeken. Het ontstaan van het Bernardinuscollege is rechtstreeks verbonden met de opkomst van de mijnen. Het gebouw uit 1913 is ontworpen door architect Seelen in opdracht van Franciscanen. In 1931 werd het complex uitgebreid met een kapel in zakelijk expressionistische stijl (architect Jos Wielders). De tuin naast de kapel is de oorspronkelijke kloostertuin, aangelegd als uitloper van het Aambos.
Waarom dit symposium?
Op 31 december 1974, vijftig jaar geleden, werd in Heerlen de laatste mijn, de Oranje Nassaumijn 1, gesloten. Dit was de laatste in een reeks van twaalf steenkolenmijnen in de Oostelijke en Westelijke Mijnstreek die dicht ging. Ook in België en Duitsland zijn inmiddels de steenkoolmijnen gesloten. Het proces van mijnsluitingen verliep daar aanmerkelijk langzamer. Met het sluiten van de laatste Nederlandse steenkolenmijn kwam een eind aan een periode van ongeveer driekwart eeuw van grootschalige exploitatie van de rijke steenkolenlagen die zich op honderden meters diepte onder de grond bevonden. Zo kwam er ook een einde aan de compleet nieuwe samenleving die in Zuid-Limburg, een voorheen dunbevolkte en grotendeels agrarische gebied, was ontstaan. Het economische en sociale fundament werd onder de Oostelijke en Westelijke Mijnstreek weggehaald. Om de herstructurering van de mijnstreek in goede banen te leiden werd veel geld uitgetrokken en werden omvangrijke plannen gemaakt. Die zagen er op papier goed uit.
Ondanks alle goede bedoelingen veranderde m.n. de Oostelijke Mijnstreek in rap tempo van een van de rijkste gebieden van Nederland in een gebied met ernstige sociale problemen. Na het diepe dal in de 80er jaren is het proces van opnieuw uitvinden van de streek in volle beweging. Vergelijkbare ontwikkelingen vonden ook plaats in de voormalige mijnbouwgebieden van België en Duitsland. Elke regio heeft daarbij zijn eigen dynamiek. Tijdens het symposium komen diverse aspecten aan de orde: een stuk geschiedenis, het heden, een blik naar toekomst, onderzoeksprojecten, met extra aandacht voor sociale economie, migratie en (woning)bouw en erfgoed.
Programma
10.00 Inloop, koffie/thee met cake
10.30 Muzikale ontvangst, toelichting op dag, Martin van der Weerden, LGOG
10.35 Opening; Roel Wever, burgemeester van Heerlen
10.45 Mijnsluitingen: toen, nu en vooruit kijken, Leen Roels, directeur Nederlands Mijnmuseum Heerlen
11.15 Genk Garden City 2.0, Erwin de Bruyn, directeur Stebo, Genk
Muzikaal intermezzo, William Charlier
11.45 Industrieel erfgoed; Unesco-status mijnen in België, Jacques Crul, directeur Mijnmuseum Blegny
12.15 Herstructurering Duitse mijnsteden, Franz-Josef Küppers, Museum Grube Adolf in Herzogenrath-Merkstein
Muzikale afsluiting ochtenddeel
13.00 Lunchpauze. In de pauze kan men het gebouw bezoeken.
14.00 Start middagprogramma, muzikaal intro, gesprek met onze gouverneur Emile Roemer 14.30 Kinderen van de kolonie, Wim de Jong, Open Universiteit
15.00 Het trauma van de Laura, Loek Kreukels, mijnbouwhistoricus
Muzikale intermezzo, Jolijn Smeets
15.45 Slotbeschouwing en aanbevelingen, Jordy Clemens, wethouder Heerlen
16.00 Afsluiting en dankwoord, Martin van der Weerden
Nazit met een drankje
Praktisch / aanmelden
Het symposium op 16 november begint om 10.30 uur (inloop vanaf 10.00 uur) en eindigt omstreeks 16.30 uur.
Aanmelden kan via een mail aan info@lgog.nl, o.v.v. naam/namen, adres en overmaken van de entreeprijs à € 15 per persoon op banknummer NL13INGB0001037880, onder vermelding van “Symposium Mijnsluitingen”. Aanmelden a.u.b. vóór 8 november 2024. Het symposium staat ook open voor niet-LGOG-leden.
Het Bernardinuscollege in Heerlen is bereikbaar met het OV (trein/bus) en per auto (parkeerplaats), adres: Akerstraat 95, 6417 BK Heerlen.
Contactpersonen:
Martin van der Weerden: mwvdweerden@ziggo.nl / 06-15894406
Elise Oosterbaan: elise.oosterbaan@outlook.com / 06-52729424
Vorige activiteit | Volgende activiteit