Lezing over godsdienstvrijheid en godsdienstdwang in de Maasstreek in de 16e-18e eeuw, met internationale vergelijking
Op vrijdag 31 januari 2025 organiseren de Kring Valkenburg & Heuvelland van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap en de Heemkundekring Sankt-Tolbert uit Vaals een lezing door Kees Schaapveld over godsdienstvrijheid en godsdienstdwang in de Maasstreek in de 16e-18e eeuw, met internationale vergelijking.
De lezing over godsdienstvrijheid en godsdienstdwang begint met de aanvankelijk aanzienlijke verspreiding van het protestantisme in de Maasstreek en de reacties van de overheden daarop. Hoewel het nieuwe bisdom Roermond in 1559 werd gevestigd, kon de in 1563 gewijde bisschop Lindanus pas in 1569 zijn zetel innemen na militaire dreiging door Alva. De herovering van de gehele Zuidelijke Nederlanden door landvoogd Alexander Farnese leidde tot de succesvolle katholieke contrareformatie aldaar (zie de afbeelding van een schilderij van Rubens, getiteld De triomf van het katholieke geloof). In 1632 werden delen van de Maasstreek veroverd door de protestantse Republiek wat een bijzondere politieke en godsdienstige dynamiek teweegbracht. Hoe beïnvloedde dat de relatie tussen overheden en de bevolking inzake de godsdienst? Vaals was een interessante casus in die tijd. Hoe verliepen de processen van dwang en (relatieve) vrijheid tot en met de Franse annexatie in 1795 en de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden in 1815? Een vergelijking wordt gemaakt met de ontwikkelingen in de Spaanse/Oostenrijkse Nederlanden, Zwitserland, Engeland, Frankrijk, het Duitse Rijk en Scandinavië. In de loop van de tijd zijn verschillende gradaties van godsdienstvrijheid en godsdienstdwang ontstaan waarvan de gevolgen nu nog merkbaar zijn.
Kees Schaapveld studeerde geneeskunde en later geschiedenis. Naast artikelen over Limburgse geschiedenis in boeken en tijdschriften schreef hij een proefschrift over het Franse departement Nedermaas en een boek over de geschiedenis van Gulpen. Binnenkort publiceert hij, samen met Lambert Jacobs, een boek over de geschiedenis van de Landen van Overmaas in de 18e eeuw.
De volledige uitnodiging kunt u hier vinden.
Vorige activiteit