Lezing ‘Indiëgangers uit Venray en Meerlo-Wanssum’ door Sjeng Ewalds

19 mei 2025

19:30 uur

Auditorium Venrays Museum, Mgr. Goumansplein 1, 5801 CZ Venray

Entree: leden gratis; niet-leden €5,-

LGOG Kring Venray nodigt u van harte uit voor de lezing ‘Indiëgangers uit Venray en Meerlo-Wanssum’ door Sjeng Ewalds op maandag 19 mei.

De lezing
Na de capitulatie van Duitsland op 8 mei 1945 eindigde de Tweede Wereldoorlog in Europa, maar in Azië woedde de strijd tegen Japan nog in alle hevigheid. Na het afwerpen van atoombommen op Hiroshima en Nagasaki besloot Japan op 15 augustus 1945 te capituleren. In het bezette Nederlands Indië was hier nog niet veel van te merken. Met uitzondering van Nieuw-Guinea, enkele Molukse eilandjes en twee oliehavens in Borneo, waren de Japanse troepen nog heer en meester in Indië. Er rukten niet meteen geallieerde troepen binnen, zoals in Nederland wel het geval was geweest. Het overgrote deel van de kwart miljoen Nederlanders in Indië zat op de een of andere manier nog achter prikkeldraad en had nog een moeilijke tijd voor de boeg. Twee dagen later, op 17 augustus 1945, riepen Hatta en Soekarno in Batavia de onafhankelijkheid uit. De ‘Republik Indonesia’ was geboren. De Nederlandse regering wilde echter haar gezag herstellen in de archipel. Britse troepen moesten de Japanners ontwapenen en Nederland mocht pas vanaf maart 1946 eigen troepen aanvoeren. Medio 1947 bedroeg de Nederlandse troepensterkte in Indië 160.000 man. Er volgde een strijd waarbij aan Nederlandse kant ruim 6000 militairen het leven lieten. In augustus 1949 werd er een wapenstilstand overeengekomen en kwamen de onderhandelingen goed op gang. Op 27 december 1949 werd de soevereiniteit over de Indische archipel overgedragen aan de regering van de Verenigde Staten van Indonesië. Nieuw-Guinea bleef voorlopig buiten deze regeling. Vanaf dat moment volgde de terugtrekking van de Nederlandse troepen, die voor 1 juli 1951 voltooid moest zijn.

In de periode 1945-1951 vertrokken ongeveer 11.000 Limburgse militairen naar Indië. Van hen waren er ongeveer 220 afkomstig uit Venray en 53 uit Meerlo-Wanssum. In de periode 1952-1962 werden er ook nog een aantal militairen uitgezonden naar Nederlands Nieuw-Guinea. En dan waren er nog een aantal Venrayse KNIL-militairen actief, die deels al voor 1940 in Indië verbleven.
Bij de strijd tegen Japan zijn 7 Venraynaren om het leven gekomen en in de periode 1945-1951 kwamen nog eens 8 jongemannen uit Venray om het leven. Hun namen staan vermeld op het Venrayse oorlogsmonument bij de Grote Kerk.
Tijdens de lezing zal de voorgeschiedenis van deze periode worden toegelicht en er zal worden verteld over de militaire aanwezigheid in Indië. Ook zal er kort aandacht worden geschonken aan Nieuw-Guinea. Van de uit de gemeenten Venray en Meerlo-Wanssum afkomstige militairen zullen per kerkdorp namen en aantallen de revue passeren.
Na de pauze komt het ‘Limburgs Thuisfront’ aan bod. Deze organisatie werd eind 1946 opgericht en had tot doel de geestelijke en de materiële belangen van de Nederlandse militairen te behartigen, het contact met de militairen te bevorderen en het organiseren van contactavonden voor familieleden en belangstellenden. Welke activiteiten werden er door de afdelingen van het Thuisfront in de gemeenten Venray en Meerlo-Wanssum zoal georganiseerd? De spreker zal deze vraag beantwoorden.

De spreker
Sjeng Ewalds is in 1951 in Tegelen geboren. Hij ging in Venlo naar de Rijks HBS. Na zijn studie in Nijmegen vestigde hij zich in Venray. Hij was in het verleden geruime tijd bestuurslid van LGOG Kring Venray. Na zijn ‘comeback’ is hij nu al weer bijna twee jaar voorzitter van deze Kring.
Hij publiceert regelmatig over diverse historische onderwerpen. Speciale aandacht is er voor de relatie tussen Indië en Nederland en dan met name de regio Noord-Limburg.

De volledige uitnodiging kunt u hier vinden.