Lezing ‘Maastricht en de Tweede Wereldoorlog: een ooggetuigenverslag’ door Richard Sondeijker

12 mei 2025

19:30 uur

Stay Okay, Maasboulevard 101, 6211 JW Maastricht

Entree: leden gratis; niet-leden €5,-

Op maandag 12 mei a.s. om 19:30 uur bent u van harte uitgenodigd voor de lezing van Richard Sondeijker over Maastricht en de Tweede Wereldoorlog: een ooggetuigenverslag.

Maastricht en de Tweede Wereldoorlog: een ooggetuigenverslag
In de vroege uren van 10 mei 1940 werd Maastricht, net als de rest van Nederland, door buurland Duitsland aangevallen. Na een korte strijd gaf het Nederlandse Garnizoen in Maastricht zich over. Vanaf 10 mei 1940 was Maastricht een bezette stad en de bezetting zou tot 14 september 1944 duren: 4 jaar, 4 maanden en 4 dagen. Het was de eerste Nederlandse stad die werd bevrijd.

De aanval op Maastricht kwam als een complete verrassing voor de inwoners. Niet alleen richtte de aanval op 10 mei zich tegen de Nederlandse verdedigers, maar ook tegen het Belgische leger, met name het garnizoen in het nabij bijgelegen Fort Eben-Emael. De bezetting van Maastricht heeft grote invloed gehad op het dagelijkse leven van de inwoners. Zo kwamen er distributiekaarten voor voedsel, moest iedereen van 15 jaar en ouder een Persoonsbewijs hebben, ramen moesten verduisterd worden, er volgden bombardementen met soms catastrofale gevolgen, er waren onderduikers, Nederlanders van Joodse afkomst die werden gedeporteerd, en het straatbeeld werd gedomineerd door de Duitse bezetter en Nederlandse collaborateurs. Er kwam kortom een einde aan het leven zoals dat bestond voor de oorlog. De vrijheid die de Maastrichtenaren kenden en vanzelfsprekend vonden, werd vanaf mei 1940 gaandeweg door de bezetter ingeperkt.

Richard Sondeijker gaat in zijn lezing in op de gebeurtenissen van 10 mei 1940 – 14 september 1944, maar vervlecht deze met getuigenissen van gewone Maastrichtse burgers die de verschillende fasen van de oorlog hebben meegemaakt: de aanval, bezetting, Jodenvervolging, verzet, bevrijding, de terugkeer van gedeporteerden en de afrekening met vermeende en daadwerkelijke collaborateurs. Op deze wijze wordt de Tweede Wereldoorlog in Maastricht voor een grootdeel teruggebracht tot een conflict gezien door de ogen van de bewoners van Maastricht.

Over de spreker
Richard Sondeijker is in 1963 geboren in Amersfoort. Hij is kind van Maastrichtse ouders.

Hij is jurist en heeft zijn studie rechten aan Maastricht University gedaan (Nederlands Recht en Internationaal en Europees Recht). Hij is gespecialiseerd in internationaal strafrecht, vluchtelingen- en migratierecht en de bestrijding van mensenhandel. In diverse functies (afdelingshoofd, programmamanager en adviseur) is hij werkzaam geweest voor het Nederlandse Ministerie van Justitie en Veiligheid, de VN, EU en OVSE. Hij heeft gedurende vele jaren in het buitenland gewoond en gewerkt onder meer in Albanië, Kosovo, Guinea Conakry, Libanon, Turkije, Angola, Rwanda en Caribisch Nederland.

Momenteel is hij als PhD-onderzoeker verbonden aan Maastricht University (vakgroep Strafrecht en Criminologie/vakgroep Familierecht (Europees en Islamitisch recht). Zijn onderzoek betreft ‘Early Marriages among Syrian refugees in the European Union’.

Naast zijn juridische werk heeft hij een grote belangstelling voor geschiedenis. Zijn interesse gaat uit naar krijgsgeschiedenis (17^e eeuw tot heden), koloniale geschiedenis (onder meer Nederland, Engeland en Portugal) en de Trans-Atlantische slavernij. Daarnaast heeft hij een passie voor alles wat met het Romeinse Rijk en Maastricht, de geboortestad van zijn ouders, van doen heeft.

De volledige uitnodiging kunt u hier vinden.