Fijne Feestdagen - Nieuwjaarswens van de voorzitter

Geachte leden,

Het is weer zover: de laatste dagen van het jaar! Voor velen de tijd van de kerststress! Wat eten we, met wie vieren we, wat ligt er onder de boom, waar gaan we heen, hoe wordt het weer, hoe kunnen we de duisternis met nog uitbundiger lichtjes verdrijven? Het zijn ook de dagen waarin we de vrede op aarde bezingen, wel wetend dat het nieuws ons iets heel anders vertelt. En tegen het einde van het jaar, op een rustig moment, denken we misschien ook terug aan vreugdevolle en soms verdrietige dingen die ons of onze naasten in het afgelopen jaar zijn overkomen. Met goede wensen voor gezondheid en geluk, durven we ook voorzichtig te kijken naar wat de toekomst ons mogelijk brengt.

Wat voor ieder persoonlijk geldt, geldt ook voor ons als Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap. Aan onze respectabele ouderdom is weer een jaar geschiedenis toegevoegd. Was 2023 een jaar dat in de annalen van de vereniging een bijzondere vermelding verdient? Memorabel was in ieder geval de verhuizing van het Bureau van het Genootschap van Maastricht naar Roermond. Memorabel was zeker ook dat in de twee algemene ledenvergaderingen het erelidmaatschap van het Genootschap werd toegekend, eerst aan Jos Lantmeeters, gouverneur van Belgisch Limburg en in de najaarsvergadering viel hetzelfde eerbetoon te beurt aan de heer Emile Roemer, gouverneur van Nederlands Limburg. Deze twee uitreikingen staan ook symbool voor het feit dat LGOG een vereniging is die de geschiedbeoefening van beide Limburgen in het vaandel voert.

Veel verenigingsactiviteiten verliepen volgens het min of meer vaste patroon van publicaties, lezingen en excursies. Een uitgebreid verslag zal in de Publications, het jaarboek van ons Genootschap, verschijnen. Wat in een dergelijk zakelijk verslag meestal een beetje ondersneeuwt, is de inzet van de medewerkers van het Bureau van LGOG en de vele vrijwilligers in besturen en commissies. Het is zeker niet gemakkelijk altijd met iedereen op één lijn te komen. Des te groter is onze waardering en dankbaarheid voor de goede wil en samenwerking waarmee die inzet uiteindelijk toch bijna altijd wordt beloond.

‘Lering en vermaak’ zijn ten nauwste met elkaar verbonden. Het Genootschap staat voor verantwoorde geschiedbeoefening over Limburg en wil dat op een zodanige manier uitdragen dat velen, zowel leden als niet-leden, daar plezier aan beleven. Naast de gebruikelijke publicaties (misschien goed om die nog eens onder de kerstboom ter hand te nemen!) moeten als ‘lering’ zeker worden genoemd de twee nieuwe delen van de Werken, over de bijzondere rechtstoestand in Limburg in de eerste helft van de negentiende eeuw en het Oorkondenboek van Thorn. Wat dit laatste betreft verdient in het bijzonder, veel waardering de inzet van de Stichting Limburgs Oorkondenboek om dit project financieel en technisch te realiseren. ‘Lering en vermaak’ liepen ook in elkaar over met de studiereis in het najaar naar Noord-Frankrijk en Parijs, inhakend op de herdenking in 2023 van de verovering van de vesting Maastricht door Lodewijk XIV in 1673. En kijkend naar toekomstige ‘lering en vermaak’ zal in 2024 eindelijk de herziene versie van de canon van de Geschiedenis van Limburg digitaal en gedrukt het licht zal zien. In dit - voorzichtig uitgedrukt - complexe project is het afgelopen jaar bijzonder veel energie gestoken.

Ik realiseer me dat deze willekeurig gekozen voorbeelden onvoldoende recht doen aan het werk en de inzet van velen. De vereeuwiging in het jaarverslag kan dat compenseren. Maar de dank aan allen – het zij nog maar eens herhaald - is er niet minder om.

Historici weten veel van het verleden, het voorspellen van de toekomst is hachelijker. Maar er zijn zeker trends. LGOG kent vele trouwe leden, maar het ledental daalt ook, hoofdzakelijk door vergrijzing. Dat is zorglijk uit financieel oogpunt, maar het levert ook een toenemend problemen op bij de invulling van bestuursfuncties. Om nieuwe doelgroepen te bereiken is investering in communicatie, anders dan in de vorm van lezingen en gedrukte publicaties, noodzakelijk. Een onlangs genomen besluit in die richting is om naast de gedrukte Publications ook een online versie te publiceren. Het lijkt een kleine stap, er zal ongetwijfeld meer volgen, maar het geeft aan dat de traditionele vormen van presentatie niet eeuwig en onveranderlijk zijn. Dat geldt misschien ook voor nieuw publiek dat anders aankijkt tegen een traditionele vereniging. In dat kader past ook verbreding van samenwerking met zowel professionals als amateurs. In sommige plaatsen loopt dat al goed, in andere plaatsen moet er meer in worden geïnvesteerd. Maar samenwerking betekent ook dat LGOG zich moet bezinnen op de rol die het daarbij kan en wil spelen.

Zoals gezegd, toekomst voorspellen blijft moeilijk. Maar hoe die ook mag uitvallen, aan het einde van dit jaar wil ik, mede namens bestuur, directeur en medewerkers, graag u en uw dierbaren mooie Kerstdagen, een goede jaarwisseling en een in alle opzichten voorspoedig en gezond 2024 toewensen.

Mr. dr. Jacques van Rensch, voorzitter